بازار دارایی فکری فرابورس ایران روز یکشنبه یازدهم خردادماه جاری به طور رسمی فعالیت خود را آغاز می کند تا شرایط برای شکوفایی و به کارگیری ظرفیت ها و توسعه حوزه تفکر خلاق و اقتصاد دانش بنیان در کشور مهیا شود.
رویه اجرایی بازار معاملات اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در بازار فرابورس مراحلی دارد که با انجام مراحل اعلام شده به راحتی می‌توان ایده خود را فرابورسی کرد:
۱ -دارنده اوراق دارایی فکری که قصد عرضه حقوق مادی ناشی از دارایی فکری خود را دارد، از طریق مراجعه به یکی از شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری، تأمین سرمایه دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار یا کارگزاران عضو فرابورس ایران و ارائه مدارک زیر، درخواست خود مبنی بر عرضه تمام یا بخشی از حقوق مادی ناشی از مالکیت معنوی متعلق به خود را مطرح می‌کند:
*اوراق شناسایی مخترع طرح
*اوراق شناسایی مالک حقوق مادی ناشی از دارایی فکری (شخص حقیقی یا حقوقی)
- اوراق مربوط به ثبت دارایی فکری نزد مرجع ذیصلاح ثبت کننده
۲ -شرکت مشاور سرمایه‌گذاری، تأمین سرمایه یا کارگزار عضو فرابورس ایران پس از دریافت مدارک، درخواست عرضه متقاضی را به همراه مدارک مذکور به فرابورس ایران ارائه می‌کند.
۳ -پس از وصول تقاضا توسط فرابورس ایران، مقتضی است مراحلی از قبیل احراز اصالت و هویت اختراع و مخترع از مرجع ثبت مربوطه؛ اخذ تاییدات فنی طرح از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری؛ ارائه گزارش لازم در خصوص بررسی قابلیت تجاری‌سازی ایده در قالب طرح کسب و کار یا همان Business Plan که توسط شرکت مشاور سرمایه‌گذاری یا تأمین سرمایه یا کارگزاران دارای مجوز عضو فرابورس ایران انجام و تکمیل شده و درنهایت موافقت اصولی کمیته عرضه فرابورس ایران، در خصوص تقاضای ارائه شده اخذ شود.
در حال حاضر نقل و انتقالات انواع اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری شامل انواع اوراق گواهی ثبت اختراع، طرح صنعتی و علائم تجاری از طریق بازار سوم فرابورس ایران را می‌توان در ۴ گروه دسته‌بندی کرد:
نوع اول:عرضه اوراق بهادار شرکت های سهامی خاص مبتنی بر دارایی فکری
نوع دوم:عرضه مستقیم و بی‌واسطه اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری
نوع سوم: عرضه حق بهره‌برداری اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری برای مدت زمان معین
نوع چهارم:عرضه حق بهره‌برداری اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری برای مقدار معین
در این مرحله لازم است تا یکی از ۴ روش تأمین مالی شامل مشارکت در قالب یک شرکت سهامی خاص، واگذاری کامل مالکیت مادی اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری و واگذاری حق بهره‌برداری از اوراق مذکور با مدت زمان معین یا تیراژ معین توسط متقاضی انتخاب و درخواست عرضه به شرکت فرابورس ایران ارائه شود.
نوع اول:
عرضه اوراق بهادار شرکت های سهامی خاص مبتنی بر دارایی فکری
ثبت یک شرکت جدید با شخصیت حقوقی «سهامی خاص» و مطابق با «اساسنامه نمونه فرابورس» نزد مرجع ثبت شرکت‌ها، توسط شرکت مشاور سرمایه‌گذاری یا تأمین سرمایه متقاضی یا کارگزاران عضو فرابورس ایران و ارائه کپی کامل از اسناد ثبتی شرکت به فرابورس ایران.
انتقال مالکیت حق اختراع مورد عرضه به شرکت ثبت شده فوق و ارائه تعهدات لازم، از طریق تنظیم سند در دفترخانه اسناد رسمی.
ارزش‌گذاری «سهام شرکت»، در صورت تمایل عرضه‌کننده، تنها می‌تواند توسط شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری یا تأمین سرمایه دارای مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار یا کارگزاران دارای مجوز عضو فرابورس ایران صورت پذیرد.
ارائه آگهی روزنامه رسمی در خصوص اعضای هیات‌مدیره شرکت.
ارائه سند انتقال مالکیت دارایی فکری تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی شامل شرح نقل و انتقال و تعهدات مربوطه.
ارائه کلیه مدارک مورد نیاز برای عرضه سهام شرکت سهامی خاص مبتنی بر دارایی فکری از طریق کارگزاران عضو فرابورس ایران و عرضه سهام شرکت پس از موافقت کمیته عرضه از طریق بازار سوم فرابورس ایران.
اعلام معامله انجام شده به مراجع مربوطه توسط فرابورس ایران.
نوع دوم:
عرضه مستقیم و بی‌واسطه اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری
در این مرحله لازم است تا درخواست واگذاری و انتقال قطعی و همیشگی کلیه حقوق ناشی از ثبت دارایی فکری بر اساس «دستورالعمل سپرده‌گذاری و معامله اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس ایران» و مبتنی بر «دستورالعمل اجرایی معاملات مبتنی بر مذاکره اوراق بهادار در فرابورس ایران» به فرابورس ایران ارائه شده و انجام انتقال قطعی و همیشگی دارایی فکری نیز از طریق بیع یا صلح حق مالی و بر اساس تشریفات لازم جهت انتقال قطعی و همیشگی حقوق مذکور به خریدار یا خریداران جدید صورت پذیرد.
نوع سوم:
عرضه حق بهره‌برداری اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری برای مدت زمان معین
در این مرحله لازم است تا درخواست واگذاری حق بهره‌برداری از حقوق دارایی فکری در مدت زمان معین بر اساس «دستورالعمل سپرده‌گذاری و معامله اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس ایران» و مبتنی بر «دستورالعمل اجرایی معاملات مبتنی بر مذاکره اوراق بهادار در فرابورس ایران» به فرابورس ایران ارائه شده و انجام معامله نیز در قالب قرارداد معاوضه یا صلح و بر اساس تشریفات لازم جهت واگذاری حق بهره‌برداری از حقوق مذکور به خریدار یا خریداران جدید صورت پذیرد.
نوع چهارم:
عرضه حق بهره‌برداری اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری برای مقدار معین
در این مرحله لازم است تا درخواست واگذاری حق بهره‌برداری از حقوق دارایی فکری با تیراژ معین بر اساس «دستورالعمل سپرده‌گذاری و معامله اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری در فرابورس ایران» و مبتنی بر «دستورالعمل اجرایی معاملات مبتنی بر مذاکره اوراق بهادار در فرابورس ایران» به فرابورس ایران ارائه شده و انجام معامله نیز در قالب قرارداد معاوضه یا صلح و بر اساس تشریفات لازم جهت واگذاری حق بهره‌برداری از حقوق مذکور به خریدار یا خریداران جدید صورت پذیرد.
منبع: ایسنا
