تكانه يااندازه حركت
براي متوقف كردن
اجسام درحال حركت نيرو لازم است.تجربه نشان مي دهداين
نيرو باجرم وسرعت جسم متناسب است.كميتي بنام تكانه يا
اندازه حركت اين بستگي ر��نشان مي دهد.لذا بنا به تعريف
تكانه يك جسم،حاصلضرب جرم جسم درسرعت آن است.تكانه رابانماد 
نمايش مي دهند ويكاي آن كيلوگرم متربرثانيه (kgm/s
)است:
تكانه كميتي برداري است
زيرا ازحاصلضرب يك عدد(m)دريك بردار
حاصل شده است.
رابطه بين نيرو و تكانه
باتوجه به قانون دوم
نيوتن خواهيم داشت:
يعني آهنگ تغييرتكانه يك جسم نسبت به زمان برابربرايند نيروهاي واردبرجسم است.به بيان ديگربرايندنيروهاي واردبرجسم ،مشتق تكانه آن نسبت به زمان است.
تذكر1:
اگردربازه زماني Dt
تغيير تكانه يك جسم
D
باشد،نيروي متوسط وارد برآن ازرابطه زير به دست مي آيد:
تذكر2:
رابطه بالا رامي توان به صورت F.Dt=Dp نوشت. دراين صورت مقدار F.Dt را ضربه مي نامند.
تذكر3:
تكانه يك دستگاه (يعني مجموعه اي ازچندجسم )كه ازخارج نيرويي برآن اثرنكندپابسته مي نامند.اين اصل راقانون پايستگي تكانه يا اندازه حركت مي نامند.
مثال:
چكشي به جرم 0.5kg باسرعت 5m/s به سرميخي برخورد مي كند.اگرزمان برخورد چكش باسرميخ 0.01s باشد، نيروي متوسطي كه به چكش وارد مي شود،چقدراست؟
جواب:
علامت منفي به خاطر آن است كه نيروي F درخلاف جهت حركت چكش به آن وارد مي شود.
دو مدل اتومبيلA وB داراي مشخصات فني متفاوت اند . جرم A برابر1تن و جرمB برابر 800kg ،سرعت اتومبيلA حداقل پس از 11.7s از صفر به 96km/h مي رسد ولي سرعت اتومبيل Bحداقل پس از12.1s ،همين مقدار افزايش پيدا مي كند.حداكثر برايند نيروهاي وارد بر هر كدام از اتومبيل هاي A و B را در آغاز حركت خود حساب كند. جواب:
|
